Nguyên nhân gây ra mụn trứng cá, Cách phòng tránh mụn hiệu quả

Mụn trứng cá khi xuất hiện ở trên mặt sẽ làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ của da. Việc điều trị mụn trứng cá không đơn giản nên cần có sự giúp đỡ của bác sĩ chuyên da liễu để tìm ra nguyên nhân gây mụn mới có thể điều trị đạt hiệu quả tốt nhất. Trong bài viết này Newtech Pharm sẽ giới thiệu về một số thông tin cơ bản về mụn trứng cá.

1, Mụn trứng cá là gì ?

Mụn trứng cá hay còn gọi đơn giản là mụn là bệnh da liễu do các tuyến bã nhờn dưới da. Nang lông là những lỗ chân lông và đường dẫn chất nhờn từ lỗ chân lông đến tuyến bã nhờn. Những nang lông trên da bị tắc nghẽn do tế bào da chết và lượng lớn chất nhờn gây ra mụn trứng cá.

• Mụn trứng cá hay xuất hiện ở trên mặt, trên vai, trên ngực và lưng. Tùy theo mức độ, nếu tình trạng nhẹ thì mụn chỉ xuất hiện những nốt nhỏ và không đau. Nếu tình trạng trung bình thì mụn sưng tấy đỏ, đau và nếu nặng hơn có thể bọc mủ.
• Những loại mụn trứng cá phổ biến và gây tổn thương cho da như: mụn đầu trắng, mụn đầu đen, mụn mủ, sẩn.
• Mụn trứng cá không gây nguy hiểm nhưng sau khi nặn có thể để lại những vết sẹo hoặc thâm ở trên da.
• Mụn trứng cá có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi nhưng hay gặp nhất là ở độ tuổi thanh thiếu niên.
• Mụn trứng cá kéo dài, có thể mọc đi mọc lại nhiều lần. Khi những mụn nhọt chỗ này lành dần thì lại xuất hiện mụn mới. Chính vì vậy, để nhanh khỏi và dứt điểm được thì cần sự tư vấn và điều trị của các bác sĩ chuyên khoa da liễu.

2, Nguyên nhân gây mụn trứng cá

Rất nhiều người chưa biết được nguyên nhân gây ra mụn trứng cá nên sẽ có cachs xử lý không đúng làm cho mụn ngày càng nặng thêm và dẫn đến trường hợp bị nhiễm trùng, tình trạng bội nhiễm ngày càng nặng thêm.

Những nguyên nhân chính gây ra mụn trứng cá:

• Sản xuất bã nhờn, dầu dư thừa gây ra tắc nghẽn nang lông.
• Các nang lông bị tắc nghẽn do tế bào da chết và dầu.
• Vi khuẩn.
• Viêm nhiễm.

Mụn trứng cá hay xuất hiện ở trên mặt, lưng, ngực, trán vì những vùng da này có nhiều tuyến dầu nhất và tạo ra bã nhờn với lượng lớn. Các tuyến dầu sẽ được kết nối với các nang lông.

Mụn đầu trắng xuất hiện dao thành nang lông phồng lên, mụn đầu đen do đầu của nang lông sậm màu và hở trên bề mặt. Mụn đầu đen giống như bụi bẩn và bị mắc kẹt ở trong lỗ chân lông. Nhưng thực tế là lỗ chân lông bị tắc nghẽn do vi khuẩn và dầu sau khi tiếp xúc với không khí sẽ chuyển thành màu nâu.

Mụn nhọt là những nốt đỏ nổi lên trên da và phát triển khi các nang lông bị tắc, bị nhiễm vi khuẩn và viêm. Sự viêm nhiễm và tắc nghẽn sâu ở bên trong nang lông sẽ tạo ra những cục u giống như u nang bên dưới bề mặt của da bạn. Những lỗ chân lông khác trên da của bạn thường không liên quan đến mụn trứng cá do đấy là những lỗ mở của tuyến mồ hôi.

Nguyên nhân gây mụn trứng cá ở tuổi dậy thì là do ở giai đoạn này sẽ sản sinh ra nhiều hormone giới tính Androgen làm cho tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ làm dư thừa bã nhờn và dầu. Do những bã nhờn và dầu này làm cho lỗ chân lông bị tắc nên vi khuẩn gây mụn phát triển mạnh mẽ.

Ngoài những nguyên nhân trên thì sự xuất hiện của mụn trứng cá có thể do di truyền. Khi bố mẹ bạn bị mụn trứng cá cho đến lúc trưởng thành thì bạn cũng có thể bị mụn trứng cá kéo dài tới khi lớn.

3, Mụn trứng cá hình thành như thế nào?

Mụn trứng cá hình thành với các cơ chế sau đây:

• Sự thay đổi hormone ở giai đoạn tuổi dậy thì hay sự hay nội tiết tố mất cân bằng làm bã nhờn dưới da được tiết ra nhiều hơn. Mụn trứng cá bị tổn thương do tương quan trực tiếp của việc tăng sản xuất bã nhờn và đây là yếu tố quan trọng cần lưu ý tới để thực hiện khi tiến hành điều trị.
• Sừng hóa lỗ chân lông: khi da bị tắc nghẽn do bụi, chất nhờn tích tụ ở lỗ chân lông sẽ gây mụn trứng cá.
• Sự xâm nhập của vi khuẩn Propionibacterium Acnes: đây là một loại vi khuẩn gây những mầm bệnh gram dương, kỵ khí và cư trú ở những nang bã nhờn. Loại vi khuẩn này có thể gây tắc nghẽn nang lông và có mặt ở vùng da có nhiều nang lông vì nó tạo ra ba nhơn cung cấp cho môi trường kỵ khí. Khi nang lông bị tắc cũng chính là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn này phát triển.
• Cơ chế bảo vệ da: Ở mỗi bộ phận trên cơ thể đều sẽ có cơ chế tự bảo vệ và da cũng thế. Vi khuẩn Propionibacterium Acnes phát triển mạnh thì cơ thể sẽ sản sinh ra bạch cầu để tiêu diệt vi khuẩn này gây phản ứng viêm. Lúc này chính những tế bào bị tổn thương cũng sẽ thúc đẩy phản ứng viêm mạnh hơn làm cho da hình thành mụn viêm.

Mụn trứng cá phát triển qua 5 giai đoạn:

• Giai đoạn 1 sừng hóa lỗ chân lông : đây là giai đoạn khó biết được da chuẩn bị xuất hiện mụn trứng cá do chất nhờn bị ứ đọng ở lỗ chân lông không thoát ra ngoài được nên chỉ cảm thấy sần sùi trên da.
• Giai đoạn 2 hình thành mụn: mụn đầu trắng xuất hiện khi lỗ chân lông bị bít hoàn toàn. Nhân của mụn trứng cá ở trong lỗ chân lông khi tiếp xúc với không khí bên ngoài sẽ thành màu đen và cứng, có màu trắng đục ở phần dưới là mụn đầu đen.giai đoạn sớm nhất khi bị mụn trứng cá là xuất hiện mụn đầu đen nếu không được điều trị để nặng sẽ chuyển thành mụn viêm.
• Giai đoạn 3 viêm nhiễm: vùng da xung quanh mụn sẽ bị tấy, đỏ và đau do vi khuẩn gây nên.
• Giai đoạn 4 mưng mủ: Khi vi khuẩn phát triển sẽ làm mụn mưng mủ. Loại mụn này không để lại sẹo do mới chỉ viêm ở nang lông.
• Giai đoạn 5 mụn bọc: hình thành mụn bọc khi sự viêm nhiễm này xâm nhập sâu vào da. Loại mụn này rất đau do đã ảnh hưởng tới lớp bì và hay để lại sẹo.

4, Các yếu tố ảnh hưởng đến việc hình thành mụn trứng cá

Quá trình hình thành mụn trứng cá ngoài những nguyên nhân trên còn bị tác động bởi những yếu tố trong cơ thể khác và những yếu tố ngoài môi trường:

• Thay đổi nội tiết tố: trong thời kỳ trung niên hormone có thể bị thay đổi, đặt biệt là ở phụ nữ cũng có thể dẫn đến nổi mụn khi bắt đầu thời kỳ kinh nguyệt, trong 3 tháng đầu của thời kỳ mang thai và khi phụ nữ mắc phải hội chứng buồng trứng đa nang.
• Khi sử dụng một số loại thuốc: ví dụ như thuốc chứa corticosteroids, testosterone, corticosteroids,hoặc lithium.
• Chế độ ăn: sau khi nghiên cứu và thử nghiệm đã chỉ ra rằng sau khi tiêu thụ một số loại thực phẩm –  gồm những thực phẩm chứa nhiều carbohydrate ví dụ như khoai tây chiên và bánh mì có thể làm tình trạng mụn trứng cá thêm trầm trọng. Nghiên cứu sâu hơn là tình trạng bị mụn trứng cá có thể giảm đi khi có chế độ ăn uống hợp lý.
• Căng thẳng: căng thẳng không gây ra mụn trứng cá nhưng nếu bạn đã bị mụn thì căng thẳng có thể trở lên tồi tệ hơn.

• Bí da: khi bạn thường xuyên sử dụng những bộ quần áo dạng bó vào da sẽ làm cho những lỗ chân lông trên da bị bít lại gây dễ hình thành mụn.
• Da bị tổn thương: khi bạn vệ sinh da nhưng cọ xát mạnh hay sử dụng xà phòng có tính tẩy cao, những loại hóa chất mà có chất kích ứng sẽ làm tình trạng của mụn ngày càng trầm trọng hơn.
• Vệ sinh kém: bẩn không phải là nguyên nhân gây ra mụn trứng cá nhưng khi khi bị mụn rồi thì da bẩn sẽ là mỗi trường tốt để vi khuẩn phát triển gây nhiễm khuẩn .
• Mỹ phẩm: chưa nghiên cứu và có bằng chứng mỹ phẩm gây ra mụn trứng cá hay làm mụn trứng cá bị nặng thêm. Tuy nhiên sau khi bạn sử dụng mỹ phẩm như phấn mà không vệ sinh sạch sẽ lại da thì những hạt phấn đó sẽ làm tắc lỗ chân lông gây dị ứng và có thể thúc đẩy quá trình xuất hiện mụn trứng cá.
• Hút thuốc: sau khi hút thuốc thì những hóa chất độc hại trong thuốc có thể góp phần vào quá trình hình thành mụn trứng cá.

5, Những ai dễ bị mụn trứng cá

Theo nghiên cứu thì cho thấy mụn trứng cá xuất hiện ở những vị trí xuất hiện nhiều dầu nhờn cùng với tích tụ bụi bẩn lâu ngày sẽ gây bít chân lông. Chính vì vậy, mụn trứng cá sẽ xuất hiện ở những người hay tiết ra nhiều bã nhờn và hay tiếp xúc ở môi trường bụi bẩn như:

• Những người đang ở trong độ tuổi trưởng thành.
• Phụ nữ đang trong thời kỳ mãn kinh và tiền mãn kinh.
• Phụ nữ trong trước và sau thời kỳ mang thai.
• Những người chăm sóc da sai cách.
• Những người phải làm việc và sinh sống trong môi trường ô nhiễm, khô nóng và nhiều dầu mỡ.
• Những người sử dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc hay lạm dụng mỹ phẩm quá nhiều.
• Những người gặp phải tình trạng rối loạn nội tiết tố do những bệnh lý gây ra như mắc phải hội chứng cường giáp, hội chứng Cushing, hội chứng về buồng trứng.
• Những người có thói quen sinh hoạt, ăn uống không lành mạnh.
• Những người có thói quen sờ tay lên mặt để nặn mụn sẽ làm mụn nặng hơn do tay nhiều khi không sạc sẽ gây nhiễm khuẩn.
• Những người có bố mẹ bị mụn trứng cá thì khả năng bị sẽ cao hơn bình thường.

6, Cách phòng tránh mụn trứng cá hiệu quả

Như ta đã biết phòng bệnh hơn chữa bệnh nên trong bệnh về mụn trứng cá thì cũng như thế. Cách phòng ngừa bệnh trứng cá dễ dàng và đơn giản hơn nhiều so với việc điều trị bệnh trứng cá. Hơn thế, khi điều trị bệnh trứng cá nếu không được điều trị đúng cách sẽ để lại sẹo, di chứng hoặc mụn trứng cá sẽ dai dẳng không hết ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Vì vậy, dưới đây sẽ là những cách phòng ngừa mụn trứng cá đơn giản để bạn tham khảo:

Giữ cho làn da của bạn luôn được sạch sẽ đặc biệt là ở trên mặt. Đây là cách phòng ngừa mụn trứng cá đơn giản và hiệu quả nhất. Muốn giữ được làn da sạch bạn cần chú ý:

• Dùng nước ấm để làm sạch da mặt, bạn nên kết hợp với sử dụng sữa rửa mặt. Lưu ý phải lựa chọn những loại sữa rửa mặt tốt, dịu nhẹ, không có chất tẩy rửa mạnh, không được sử dụng sữa rửa mặt không rõ nguồn gốc sẽ làm ảnh hưởng xấu tới da của bạn. Khi bạn rửa mặt theo cách này, nước ấm sẽ làm giãn nở các lỗ chân lông còn sữa rửa mặt sẽ làm sạch sâu vào trong và hiệu quả hơn.
• Một ngày bạn chỉ nên rửa mặt tối đa 2 lần vì nếu bạn rửa quá nhiều lần sẽ làm cho bề mặt của da mất nước gây khô da và bong tróc.
• Không nên rửa mặt bằng những dụng cụ cứng và chà xát mạnh. Bạn nên rửa mặt nhẹ nhàng bằng vải mềm hoặc bằng tay, sau đó dùng khăn để lau khô.
• Dưỡng ẩm cho da: khi bạn sử dụng những loại mỹ phẩm hay hay những sản phẩm dưỡng da khác thì làn da của bạn sẽ dễ bị khô nên hãy sử dụng kem dưỡng ẩm để tránh tình trạng khô và bong tróc da. Tùy vào mỗi loại da sẽ sử dụng những loại dưỡng ẩm khác nhau.
• Hạn chế việc trang điểm: bạn nên hạn chế trang điểm trong khi bị mụn và nếu trang điểm cần phải tẩy sạch bằng nước tẩy trang. Để ngăn ngừa được mụn trứng cá bạn nên lựa chọn những loại mỹ phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên, không có dầu, không có hóa chất gây kích ứng. Bạn có thể tham khảo hãng mỹ phẩm “Noncomedogenic” an toàn cho da. Bạn nên đọc kỹ những thông tin trên mỹ phẩm để sử dụng đúng cách và tránh bị dị ứng.
• Sử dụng những sản phẩm điều trị mụn không kê đơn. Để ngăn ngừa mụn trứng cá, bạn nên sử dụng những sản phẩm có chứa  axit glycolic, benzoyl peroxide, axit salicylic, axit lactic sẽ kìm chế được sự phát triển của vi khuẩn sinh mụn. Nhưng khi sử dụng có thể gây ra tác dụng phụ làm khô da nên phải điều chỉnh lượng sử dụng từ nhỏ đến lớn.
• Chú ý khi chăm sóc tóc bởi những sản phẩm để dưỡng tóc, dầu gội nếu dính vào da mặt sẽ gây kích ứng da do bị bít lỗ chân lông. Nếu tóc của bạn có dầu thì nên gội đầu thường xuyên để tránh dầu của tóc dính vào da mặt gây mụn.
• Nên bảo vệ da trước ánh nắng mặt trời: khi bạn tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời thì tia UV sẽ làm tổn thương đến da của bạn làm đỏ, viêm, tăng sắc tố gây sậm màu da. Bạn nên hạn chế ra ngoài trời để tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong khoảng từ 10h sáng đến 4h chiều vì trong thời gian này bức xạ mặt trời hoạt động mạnh nhất. Nếu bắt buộc phải ra ngoài vào thời gian đó bạn nên sử dụng các biện pháp chống nắng như bôi kem chống nắng, mặc quần áo chống nắng, đeo kính râm.
• Tránh đưa tay lên mặt: việc hạn chế các thói quen xấu như đưa tay lên mặt, lấy tay chống cằm,.. sẽ ngăn ngừa được việc mọc mụn trứng cá. D thói quen ấy sẽ vô tình bạn đưa vi khuẩn lên mặt và nếu sờ tay vào mặt thường xuyên sẽ gây kích ứng da mặt khi đã bị viêm. Bạn không được dùng tay để nặn mụn vì khi đó bạn đã trực tiếp đưa vi khuẩn vào vị trí mọc mụn đó gây nhiễm khuẩn.
• Điều chỉnh chế độ ăn: bạn không nên ăn socola, thức ăn nhanh nhiều dầu mỡ sẽ phòng ngừa được mụn trứng cá. Ngoài ra, bạn cũng nên hạn chế sử dụng những loại đồ ăn có chứa nhiều đường như bánh kẹo, các sản phẩm từ sữa gây tăng trưởng hormone. bạn nên thường xuyên sử dụng các loại thực phẩm như rau xanh, ngũ cốc, trái cây, những sản phẩm chứa nhiều omega 3 như hạt chia, hạn óc chó.
• Tập thể dục, rèn luyện sức khỏe hàng ngày: khi bạn tập thể dục thường xuyên sẽ tốt cho sức khỏe của bạn trong đó làn da cũng sẽ được cải thiện. Trong khi tập thể dục, bạn nên mặc đồ thông thoáng, không bó sát vào da tránh bí chân lông gây kích ứng da.
• Giữ cho tâm trạng luôn thoải mái : đã có nghiên cứu chứng minh khả năng mọc mụn có liên quan đến tâm trạng của bạn. Khi bạn stress nặng sẽ làm cho tình trạng của mụn ngày càng nghiêm trọn. Chính vì vậy, bạn nên giữ cho tâm trạng luôn được vui vẻ, lạc quan sẽ phòng ngừa được mụn trứng cá.
• Bạn nên thay drap giường và bọc gối thường xuyên vì bọc gối thấm nhiều dầu nên khi bạn ngủ tiếp xúc phải làm cho lỗ chân lông bị tắc nghẽn và da bị bít lại. Và khi ngủ bạn nên nằm thẳng, dưới đầu gối nên đặt một cái gối để bạn ngủ sẽ ít xoay sang bên hạn chế được việc da mặt bạn sẽ tiếp xúc với vỏ gối.

Khi bạn điều trị mụn sẽ cần thời gian dài và nên có sự can thiệp của bác sĩ chuyên da liễu. Nếu tình trạng mụn của bạn kéo dài sẽ gây mất thẩm mỹ làm bạn không tự tin khi ra ngoài và giao tiếp nên bạn cần tìm đến những bác sĩ chuyên da liễu có uy tín và phải kiên trì để điều trị, tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng những loại thuốc không rõ nguồn gốc sẽ làm cho tình trạng của mụn ngày càng tồi tệ hơn và nặng sẽ để lại sẹo lỗ. Trước khi tiến hành điều trị mụn trứng cá thì bạn phải xác định được rõ nguyên nhân gây ra mụn để có hướng giải quyết nhanh chính xác và hiệu quả nhất.

Xem thêm:

Top 5 nước uống trị mụn trứng cá tại nhà từ thiên nhiên hiệu quả cho bạn

Mách bạn 5 mẹo dùng lá cây trị mụn trứng cá đem lại hiệu quả bất ngờ